Operatory w Pythonie
1. Co to są operatory?
Operator to symbol (lub słowo kluczowe) używane do wykonywania działań na wartościach lub zmiennych. W Pythonie operatory obsługują liczby, teksty, listy i inne typy danych.
Przykład:
2. Podstawowe rodzaje operatorów
Python posiada kilka grup operatorów:
- Arytmetyczne – do obliczeń matematycznych
- Porównania – do sprawdzania warunków
- Logiczne – do operacji na wartościach boolowskich
- Przypisania – do przypisywania i modyfikowania wartości
- Bitowe – do operacji na poziomie bitów
- Członkostwa – sprawdzanie, czy element znajduje się w kolekcji
- Tożsamości – sprawdzanie, czy dwa obiekty to ten sam obiekt w pamięci
3. Operatory arytmetyczne
Służą do działań matematycznych.
| Operator | Znaczenie | Przykład (a=5, b=2) |
Wynik |
|---|---|---|---|
+ |
dodawanie | a + b |
7 |
- |
odejmowanie | a - b |
3 |
* |
mnożenie | a * b |
10 |
/ |
dzielenie | a / b |
2.5 |
// |
dzielenie całk. | a // b |
2 |
% |
reszta z dziel. | a % b |
1 |
** |
potęgowanie | a ** b |
25 |
4. Operatory porównania
Zwracają wartość logiczną (True lub False).
| Operator | Znaczenie | Przykład (a=5, b=2) |
Wynik |
|---|---|---|---|
== |
równe | a == b |
False |
!= |
różne | a != b |
True |
> |
większe | a > b |
True |
< |
mniejsze | a < b |
False |
>= |
większe lub równe | a >= b |
True |
<= |
mniejsze lub równe | a <= b |
False |
Przykład:
5. Operatory logiczne
Łączą wyrażenia warunkowe.
| Operator | Znaczenie | Przykład | Wynik |
|---|---|---|---|
and |
logiczne "i" | (5 > 2) and (3 < 4) |
True |
or |
logiczne "lub" | (5 > 2) or (3 > 10) |
True |
not |
negacja | not(5 > 2) |
False |
6. Operatory przypisania
Pozwalają przypisywać i jednocześnie modyfikować wartość zmiennej.
| Operator | Znaczenie | Przykład (a=5) |
Wynik a |
|---|---|---|---|
= |
przypisanie | a = 5 |
5 |
+= |
dodanie i przypisanie | a += 3 |
8 |
-= |
odjęcie i przypisanie | a -= 2 |
3 |
*= |
mnożenie i przypisanie | a *= 4 |
20 |
/= |
dzielenie i przypisanie | a /= 2 |
2.5 |
//= |
dzielenie całk. i przypisanie | a //= 2 |
2 |
%= |
reszta z dziel. i przypisanie | a %= 3 |
2 |
**= |
potęgowanie i przypisanie | a **= 2 |
25 |
7. Operatory bitowe
Działają na reprezentacji binarnej liczb.
| Operator | Znaczenie | Przykład (a=5 (101), b=3 (011)) |
Wynik |
|---|---|---|---|
& |
AND (iloczyn bitowy) | a & b |
1 (001) |
|| |
OR (suma bitowa) | a || b |
7 (111) |
^ |
XOR (różnica bitowa) | a ^ b |
6 (110) |
~ |
negacja bitowa | ~a |
-6 |
<< |
przesunięcie w lewo | a << 1 |
10 (1010) |
>> |
przesunięcie w prawo | a >> 1 |
2 (010) |
8. Operatory członkostwa
Sprawdzają, czy element występuje w kolekcji (list, tuple, str, set, dict).
| Operator | Znaczenie | Przykład | Wynik |
|---|---|---|---|
in |
jest w | "a" in "Python" |
False |
not in |
nie jest w | 3 not in [1, 2, 3] |
False |
9. Operatory tożsamości
Sprawdzają, czy dwa obiekty wskazują na ten sam adres w pamięci.
| Operator | Znaczenie | Przykład | Wynik |
|---|---|---|---|
is |
ten sam obiekt | a is b |
True/False |
is not |
różne obiekty | a is not b |
True/False |
Przykład:
10. Kolejność wykonywania operatorów (priorytet)
Podobnie jak w matematyce, Python ma hierarchię działań:
- () – nawiasy
- potęgowanie (
**) - +x, -x, \~x (jednoargumentowe)
- mnożenie, dzielenie, //, %
- dodawanie i odejmowanie
- przesunięcia bitowe (
<<,>>) - operatory bitowe (
&,^,|) - porównania (
<, >, ==, !=, <=, >=, is, in) - not
- and
- or
Przykład:
11. Podsumowanie
- Python posiada wiele rodzajów operatorów: arytmetyczne, porównania, logiczne, przypisania, bitowe, członkostwa, tożsamości.
- Wynik niektórych operatorów to liczby, a innych (
porównania,logiczne) – wartości logiczne (True/False). - Operatory można łączyć, ale ważna jest kolejność wykonywania działań.