Instrukcje warunkowe w Python
Instrukcje warunkowe pozwalają programowi podejmować decyzje na podstawie określonych warunków. Są fundamentem logiki w Pythonie.
1. Instrukcja if
Podstawowa forma sprawdzania warunku:
- Jeśli warunek jest prawdziwy (
True), wykonywany jest blok kodu wcięty poif. - Jeśli warunek jest fałszywy (
False), blok jest pomijany.
2. Instrukcja if-else
Pozwala obsłużyć dwa przypadki: prawdziwy i fałszywy:
3. Instrukcja elif (else if)
Umożliwia sprawdzenie wielu warunków jeden po drugim:
- Python sprawdza warunki po kolei i wykonuje pierwszy spełniony.
- Pozostałe są pomijane.
4. Operatory logiczne w warunkach
Typowe operatory:
| Operator | Znaczenie |
|---|---|
== |
równość |
!= |
różne od |
> |
większe |
< |
mniejsze |
>= |
większe lub równe |
<= |
mniejsze lub równe |
Operatory logiczne:
and– oba warunki muszą być prawdziweor– przynajmniej jeden warunek prawdziwynot– negacja warunku
5. Warunki złożone i zagnieżdżone
Zagnieżdżone if:
- Można wstawiać dowolną liczbę poziomów zagnieżdżeń, ale dla czytelności warto unikać głębokiego zagnieżdżania.
6. Instrukcja warunkowa w jednej linii (ternary operator)
Python pozwala na zapis skrócony:
- Składnia:
<wartość jeśli True> if <warunek> else <wartość jeśli False>
7. Sprawdzenie przynależności i typów
- Operator
ininot insprawdza, czy element znajduje się w kolekcji:
- Operator
isiis notsprawdza identyczność obiektów:
8. Funkcje warunkowe w praktyce
8.1. Funkcja z warunkiem
8.2. Filtrowanie listy
8.3. Walidacja danych
9. Dobre praktyki przy funkcjach warunkowych
- Unikać nadmiernego zagnieżdżania (
nested if) – lepiej stosować funkcje pomocnicze. - Używać operatora ternary do prostych warunków.
- Stosować logiczne operatory (
and,or,not) zamiast wieluif. - Zawsze sprawdzać graniczne przypadki i wyjątkowe wartości.