Funkcje wbudowane w PHP

1. Czym są funkcje wbudowane?

  • PHP posiada bogaty zestaw funkcji wbudowanych – są to gotowe do użycia procedury udostępniane przez język.
  • Nie wymagają one wcześniejszej definicji (tak jak funkcje użytkownika).
  • Służą do wykonywania najczęściej spotykanych operacji, np. na ciągach znaków, tablicach, liczbach, plikach czy bazach danych.
  • Liczba funkcji wbudowanych w PHP idzie w tysiące, a dostępny zestaw zależy również od załadowanych rozszerzeń (np. mysqli, gd, curl).

2. Ogólne zasady korzystania

  • Wywołanie funkcji odbywa się poprzez jej nazwę i nawiasy okrągłe:

  • Funkcje mogą:

    • przyjmować argumenty (obowiązkowe i opcjonalne),
    • zwracać wartość (np. liczbową, tekstową, logiczną),
    • modyfikować dane przekazane przez referencję.

  • W PHP nazwy funkcji nie są rozróżniane pod względem wielkości liter (case-insensitive).

3. Kategorie najczęściej używanych funkcji wbudowanych

A) Funkcje do obsługi ciągów znaków (stringów)

  • strlen($txt) – długość łańcucha.
  • strtoupper($txt), strtolower($txt) – zamiana liter na wielkie/małe.
  • substr($txt, $start, $length) – fragment łańcucha.
  • str_replace($szukaj, $zamien, $txt) – zamiana fragmentów tekstu.
  • strpos($txt, $szukany) – pozycja wystąpienia ciągu.

B) Funkcje matematyczne

  • abs($x) – wartość bezwzględna.
  • round($x, $prec) – zaokrąglanie.
  • pow($x, $y) – potęga.
  • sqrt($x) – pierwiastek kwadratowy.
  • rand($min, $max) / mt_rand() – liczby losowe.

C) Funkcje tablicowe

  • count($array) – liczba elementów.
  • array_push($array, $value) – dodanie elementu na końcu.
  • array_pop($array) – usunięcie ostatniego elementu.
  • array_merge($a1, $a2) – łączenie tablic.
  • array_keys($array) / array_values($array) – pobranie kluczy lub wartości.
  • in_array($val, $array) – sprawdzenie czy wartość istnieje w tablicy.

D) Funkcje do obsługi daty i czasu

  • time() – aktualny czas w sekundach od 1.01.1970.
  • date($format) – aktualna data wg formatu (np. date("Y-m-d")).
  • mktime($h, $m, $s, $mies, $dz, $rok) – tworzy znacznik czasowy.
  • strtotime($txt) – konwersja tekstu na znacznik czasowy (np. "next Monday").

E) Funkcje do pracy z plikami i katalogami

  • fopen($file, $mode) – otwieranie pliku.
  • fread($handle, $len) – odczyt danych.
  • fwrite($handle, $txt) – zapis do pliku.
  • fclose($handle) – zamknięcie pliku.
  • file_get_contents($file) – szybkie wczytanie całego pliku.
  • unlink($file) – usunięcie pliku.

F) Funkcje do obsługi zmiennych i typów

  • isset($var) – sprawdzenie czy zmienna istnieje.
  • empty($var) – sprawdzenie czy zmienna jest pusta.
  • unset($var) – usunięcie zmiennej.
  • gettype($var) – typ zmiennej.
  • is_array($var), is_string($var), is_numeric($var) – testy typów.

G) Funkcje do obsługi sesji i ciasteczek

  • Sesje: session_start(), session_destroy(), $_SESSION[...].
  • Ciasteczka: setcookie($nazwa, $wartość, $czas), $_COOKIE[...].
Wróć do spisu lekcji