Obiekt window i document w JavaScript

1. Wprowadzenie

W przeglądarce JavaScript ma dostęp do globalnych obiektów, które reprezentują okno przeglądarki i dokument HTML:

  • window – globalny obiekt przeglądarki
  • document – reprezentuje załadowany dokument HTML (część DOM)

Te obiekty stanowią interfejs między JavaScript a przeglądarką i pozwalają kontrolować wiele aspektów działania strony.


2. Obiekt window

window to główny obiekt globalny w przeglądarce. Wszystkie globalne zmienne i funkcje są automatycznie właściwościami obiektu window.

2.1 Właściwości window

Właściwość Opis
window.innerWidth Szerokość okna przeglądarki (px)
window.innerHeight Wysokość okna przeglądarki (px)
window.location Informacje o URL strony
window.history Historia przeglądarki
window.navigator Informacje o przeglądarce
window.screen Informacje o ekranie użytkownika

Przykład:


2.2 Metody window

Okna dialogowe:

Metoda Opis
alert() Wyświetla komunikat
confirm() Wyświetla okno z pytaniem (OK/Anuluj)
prompt() Wyświetla okno z polem tekstowym

Timery:

Metoda Opis
setTimeout() Wykonuje funkcję po określonym czasie
setInterval() Wykonuje funkcję co określony czas
clearTimeout() Anuluje setTimeout()
clearInterval() Anuluje setInterval()

Przewijanie strony:


2.3 window.location

Obiekt location zawiera informacje o bieżącym URL.

Właściwość Opis Przykład
href Pełny URL https://example.com/page
protocol Protokół https:
host Domena i port example.com:80
hostname Sama domena example.com
pathname Ścieżka /page
search Query string ?id=123
hash Fragment (kotwica) #section

Metody:


2.4 window.history

Pozwala nawigować po historii przeglądarki.


2.5 window.navigator

Informacje o przeglądarce użytkownika.


2.6 window.screen

Informacje o ekranie użytkownika.


3. Obiekt document

document to obiekt reprezentujący dokument HTML załadowany w przeglądarce. Jest częścią DOM (Document Object Model).

3.1 Właściwości document

Właściwość Opis
document.title Tytuł strony (można modyfikować)
document.URL URL dokumentu
document.domain Domena strony
document.body Element <body>
document.head Element <head>
document.documentElement Element <html>
document.cookie Ciasteczka (cookies)

Przykład:


3.2 Metody document

Wybieranie elementów:

Tworzenie elementów:

Zdarzenia:


3.3 document.cookie

Zarządzanie ciasteczkami (cookies).


4. Różnice między window i document

Cecha window document
Reprezentuje Okno przeglądarki Dokument HTML (DOM)
Zakres Globalny obiekt JavaScript Część window (window.document)
Zastosowanie Zarządzanie oknem, timerami, historią Manipulacja DOM (elementy HTML)

Przykład relacji:

document jest właściwością window, ale najczęściej używamy skrótu document.


5. Przykłady praktyczne

Zmiana tytułu strony:

Przekierowanie po 3 sekundach:

Sprawdzenie połączenia z internetem:

Wyświetlenie rozmiaru okna:


6. Dobre praktyki

  • Unikaj nadużywania alert(), confirm(), prompt() – są inwazyjne dla użytkownika
  • Używaj addEventListener() zamiast atrybutów HTML (onclick, itp.)
  • Pamiętaj, że window jest globalny – unikaj zaśmiecania go zmiennymi
  • Cachuj referencje do elementów DOM zamiast wielokrotnie ich wyszukiwać

7. Podsumowanie

Obiekt Odpowiedzialność Przykłady użycia
window Okno przeglądarki, timery, historia alert(), setTimeout(), location
document Dokument HTML (DOM) querySelector(), createElement()

8. Wnioski

  • window to globalny obiekt przeglądarki, dający dostęp do wielu funkcji
  • document to interfejs do manipulacji strukturą HTML (DOM)
  • Znajomość tych obiektów jest kluczowa dla tworzenia interaktywnych stron
  • window i document współpracują – window zarządza oknem, document zarządza treścią

Podsumowanie praktyczne:

Używaj window do zarządzania oknem przeglądarki i timerami, a document do manipulacji strukturą HTML. To podstawa interaktywności w JavaScript.